Marrakesh – Moulay Bousselham
Woensdag 6 december 2017: De wekker loopt om 6.30 uur af en het is buiten nog schemerig en vochtig. Opstaan en de gebruikelijke ochtendrituelen gaan uitvoeren. Gelukkig hebben we gisteren alles ingepakt en geserviced. “Onze” kleine kostganger is ook present als we de deur openen. Nog wat voer en water en dan moeten we afscheid nemen. Rond de klok van 8.00 uur rijden we de camping af richting de doorgaande weg. Op de eerste rotonde proberen Marokkanen met diverse vervoermiddelen allemaal tegelijk de rotonde op te rijden en daardoor mist Ben de manoeuvre van Thieu om ¾ de rotonde te nemen en rijdt ¼, maar gelukkig wordt dit snel ontdekt en met de walki-talki melden wij onze extra paar kilometers tot de volgende rotonde. Bij het Grande Stade de Marrakech (Voetbalstadion van Marrakesh) staan Thieu en Martine te wachten en haken we weer aan richting Casablanca via de autoweg. We rijden door een doorgaans kaal landschap, weinig begroeiing en bewoning en wat gebergte op de achtergrond. Bij Casablanca wordt het landschap wat vlakker en groener en zien we aan de ene kant van de weg nieuwe wijken in aanleg met moderne flats en aan de andere kant wijken met “sloppenwoningen”. Marokko is een land van vele varianten en levensstandaarden blijkt wel. Een tijdje later passeren we Mohammedia een stad met veel nieuwbouw en een werkploeg is bezig om de grote vuilnisbelt aan de rand van de stad te ruimen. Kennelijk is er een ander inzicht ontstaan in het overal neergooien van vuilnis…da’s positief. Op de snelweg valt ons op, dat er natuurlijk veel vrachtwagens rijden met “overbelading”, een hele serie vrachtauto ruiten met “burka”-uitzicht (grote stickers boven en onderaan de voorruit), maar ook dat mensen liften of verkopen langs de snelweg en soms gewoon de snelweg oversteken. Opletten geblazen blijft dus zeker van toepassing. Bij de tolhuisjes is er ook overal politiecontrole, maar wij als toeristen blijken toch steeds door te mogen rijden (betrouwbare ogen of is het toch Godelive als chauffeur van een camper??). We zien ook een akker waar een hele zwerm ooievaars een rustplek heeft gevonden en iets verder vliegen er ook een heleboel door de lucht. Ondertussen zien we het landschap veranderen in land- en tuinbouwgebied. Er wordt geploegd, gezaaid, sla gesneden en fruit geoogst. In de kassen langs de weg worden bananen geteeld en bij de diverse huisjes wappert de was aan de lijn op het dak. Op een bepaald moment komt aan de linkerzijde bij regelmaat een stuk water in beeld (de Atlantische Oceaan) en zien we ook zandheuvels. We gaan de snelweg af en volgen de borden Moulay Bousselham en komen weldra aan bij Camping International. Dit dorp en de camping liggen deels naast een lagune en aan de Atlantische Oceaan en dus goed voor een paar foto’s. We kiezen een plekje en genieten nog even van het mooie weer. Binnen de kortste keren hebben we een grote groep katten rond onze camper lopen. Ze zijn duidelijk gewoon aan gasten, want ze zijn verre van schuw. Onze katten blijven in de buurt van de camperdeur, zodat geen ongewenste gasten naar binnen kunnen. Ook dienen zich na verloop van tijd diverse verkopers zich aan om hun eigen producten te verkopen, zoals fruit (aardbeien, frambozen ed.) en schaaldieren. Als de zon ondergaat koelt het snel af en moeten we naar binnen. Eten en even bijkomen van deze reisdag. Morgen weer verder.
Camping Relais de Marrakech
Zondag 3 december 2017: Vanochtend kunnen we iets langer blijven liggen, want we hebben maar een zeer beperkte rit op het programma. We gaan naar een camping in het noorden van Marrakech om daar een paar dagen bij te komen alvorens de reis naar het Noorden weer te gaan starten. Als we opstaan is het wederom aangenaam weer en het ochtendzonnetje probeert de nachttemperatuur van rond de 8 graden weer op te krikken naar zo’n 18 graden. We kletsen nog even samen met Thieu en Martine en hun Nederlandse camperburen, die ook voor het eerst Marokko komen bezoeken. Ook zij zijn net als wij reuze enthousiast over de vele mooie dingen in Marokko. Daarna gaan we op pad en proberen we via het drukke verkeer het centrum van Marrakech uit te komen. Onderweg willen we nog even een paar boodschapjes doen bij de lokale Carrefour, maar deze giga supermarkt heeft alleen een parkeergarage en daar passen campers nu eenmaal niet in. Ook in de directe omgeving biedt ons geen mogelijkheid de campers te parkeren, dus dan maar direct richting de camping en later op de fiets maar even shoppen. Via prachtige lanen komen we in de buitenwijken van Marrakech en verlaten we de hoofdwegen. Een stukje onverharde weg leidt ons naar Camping Le Relais de Marrakech, waar we vriendelijk worden ontvangen. De camping is keurig, nette toiletten en douches, een restaurant en zelfs een prachtig zwembad met jacuzzi. De camping is niet vol, maar er zijn toch redelijk wat kampeerders met een diversiteit qua leeftijd (we schatten tussen de 10 en 75 jaar) en nationaliteit (Groot Brittannië, Frankrijk, Zwitserland, Andorra, Finland, Portugal, Spanje en Nederland) . We gaan ons installeren en genieten die middag nog van een heerlijk zonnetje en een temperatuur van 21 graden. Onze katten stellen deze stop ook op prijs, want ze kunnen nu weer naar buiten aan de lijn. Na een tijdje dient zich een jong katje aan, dat nog erg speels is en deze 2 grotere exemplaren graag van dichterbij wil bekijken. Garfield en Snoopy zijn wat minder enthousiast en stellen deze kleine “indringer” niet helemaal op prijs. Ook krijgen we die middag bezoek van een stil kippen, een paar pauwen en een eend. Zij hebben kennelijk allemaal als thuisbasis deze camping. Tussen 17.00 en 18.00 uur zakt het zonnetje langzaam weg en wordt het frisser. Een extra laagje kleding aan dan maar en als het donker wordt naar binnen.
Maandag 4 december 2017: Zodra we weer zijn opgestaan wil Garfield als eerste naar buiten. Het zonnetje schijnt weer al, maar het is nog fris. Na verloop van tijd komt het jonge katje weer opdagen en probeert weer te spelen met onze katten. Als hun lijntjes bewegen springt het katje er achteraan en wanneer onze katten het beu worden en in de camper springen, dan springt het katje hen na en wil op ontdekkingstocht. Garfield en Snoopy grommen en blazen en wij zetten deze kleine indringer weer buiten. We moeten allert blijven, want die kleine kat is kort van memorie en blijft proberen. Aan het einde van de ochtend gaan Thieu en Ben op de fiets richting de Marjane supermarkt om wat boodschapjes te doen. Het is een ritje van ongeveer 5 kilometer enkel, dus met dit mooie weer goed te doen. De mannen parkeren hun fietsen naast de hoofdingang en zetten ze dubbel op slot. Het boodschappenlijstje wordt afgewerkt, maar als Thieu en Ben buiten komen staan er geen fietsen meer!!!??? Als de mannen bekomen zijn van de eerste schrik ziet Thieu de fietsen staan, geparkeerd achter het stalletje van de winkelwagens. Gelukkig…… Een bewaker komt ons nog even vertellen, dat hij ze daar had geparkeerd, want naast de hoofdingang was het niet toegestaan. Ge mot ut maor weten niewaor? Terwijl de mannen weg zijn is Godelive aan de slag gegaan met een handwasje en een kleine schoonmaakbeurt van de camper. De was is gedaan en hangt aan de lijn en de camper glimt weer wanneer de mannen rond 14.00 uur weer de camping oprijden met de boodschapjes. Er kan weer geluncht worden en daarna is het tijd om weer even te rusten en van het mooie weer te genieten. We realiseren ons, dat dit de laatste dagen zullen zijn met deze temperaturen, want woensdag vertrekken we richting Noord Marokko. We laten deze gedachten nog even varen.
Dinsdag 5 december 2017: Als we opstaan is het kleine katje weer al in de buurt. Blijkbaar vindt ze het wel erg gezellig bij ons, maar onze eigen katten zijn nog niet altijd even gecharmeerd van deze kleine rakker. We doen het vanochtend op ons gemak, maar beginnen toch al een beetje te reorganiseren in de camper. De komende periode zullen we de zomerse kleding niet meer nodig hebben, dus die kan in de waszak. ’s Middags maken we nog een wandeling in en om de camping en maken wat fotootjes. Op zo’n 500 meter afstand zien we het voetbalstadion van Marrakesh liggen vlak langs een drukke doorgaande weg. Ook zien we nog een tweetal dromedarissen, die wellicht zijn opgetuigd om een rit te gaan maken voor toeristen. We willen het zwembad en de jacuzzi even uitproberen, maar helaas zijn deze niet verwarmd en dus voelen we er niets voor om daar in te duiken. We houden het maar droog en genieten op ons eigen terrasje nog even van het zonnetje en een drankje. Als we ’s avonds nog even checken of onze kleine kat het bakje voer leeg heeft, blijkt deze inmiddels gezelschap te hebben van haar moeder. Ze hebben kennelijk gedeeld en “ons” kleintje stoeit lekker met moeder verder. Morgen trekken we richting noorden en willen zo’n 475 kilometer afleggen. Alhoewel we het grootste deel kunnen reizen over autoweg willen we toch al om 8.00 uur vertrekken van de camping. Op tijd naar bed dan maar vanavond.
Marrakesh verkennen 2
Zaterdag 2 december 2017: Vandaag staat er een bezoek aan de soukh op het programma, want de dames hebben nog enkele zaken op hun shopping lijstjes staan. We wandelen weer langs de Koutoubia moskee richting de Medina en de soukh. De handelaren hebben weer van allerlei zaken in de aanbieding en als iemand maar even naar iets kijkt of wijst, schiet er een verkoper op ons af. Het is een drukte van jewelste, want in de smalle straatjes lopen niet alleen (potentiele) kopers, maar ook (gehaaste) mensen op weg naar hun bestemming, mannen met handkarren die spullen af en aanvoeren, maar er rijden ook bromfietsers die veel claxonneren om erlangs te kunnen. We willen graag een bezoekje brengen aan een wolwasserij, maar dit blijkt niet eenvoudig. Met behulp van een plattegrond probeert Martine ons door deze doolhof te leiden, maar soms blijkt de werkelijkheid niet te sporen met de plattegrond. Ook nu weer veel lederwaren, schoeisel, kruiden en specerijen, verzorgingsproducten, Arabische huishoudelijke spullen, Arabische lampen, tapijten enz.enz. en als we de kooplui mogen geloven altijd voor een goede prijs of wat ze een democratische prijs noemen. Met dit laatste bedoelen ze dan hun proces van vraagprijs, tegenbod, tussenbiedingen totdat koper en verkoper eruit komen of…..soms helemaal niet. Weglopen heeft soms als effect, dat de verkoper achter je aankomt en alsnog je laatste bod accepteert. De verkoper blijken ook vaak servicegericht, want als een bepaald product niet in het assortiment zit, gaan ze op zoek bij een familielid of collega in de soukh om alsnog te kunnen verkopen. Heel bijzonder. Het wordt tijd voor de lunch en na wat omzwervingen komen we weer op het Place Djemaa El Fna, waar we op een dakterras willen zitten. Probleempje….waar is de ingang, want tussen al die winkeltjes, stalletjes is er soms een kleine doorgang en vind die dan maar eens. Een Marokkaan in traditionele kleding (toeristenkleding) wil ons de weg wijzen, maar we aarzelen even want vaak wil met gidsen of fooi ontvangen. Deze man blijkt het beste met ons voor te hebben en wijst ons de goede ingang. Via de trappen komen we boven op het dakterras met mooi uitzicht op het plein. Het zonnetje glimlacht ons weer tegemoet met zo’n 20 graden en dat doet de lunch nog beter smaken. Na de lunch gaan we weer verder met wandelen in de soukh en wordt er weer gekeken, gekeurd en soms gekocht. Godelive koopt onderweg een paar pantoffels voor in de camper, want de oude zijn aan vervanging toe. Later ziet ze ook een leuke hoed, die ze graag wil kopen voor carnaval. Dit soort hoeden worden in Marokko gedragen door zogenaamde “watermannetjes”. Vroeger leverden deze mannetjes water aan mensen, maar nu zijn ze alleen nog dienstbaar als toeristische trekpleister om mee op de foto te gaan en dan geld te verdienen. Tegen 17.00 uur gaan we weer richting camper, want we zijn moe geworden van al dat gewandel en geslenter. Tijd voor een drankje en dan weer eten klaar maken. Ondertussen loopt het parkeerterrein weer vol met avondtoeristen die hun auto’s kwijt willen. Nog gauw even een whatsappje naar de kids, die vanavond in Breda sinterklaasavond gaan vieren. Wel heel bijzonder dat we daar dit jaar niet bij zijn.
Marrakesh verkennen 1
Vrijdag 1 december 2017: Het is vanochtend nog steeds bewolkt, maar droog. We hoeven vandaag maar een kort stukje te rijden, dus we kunnen het rustig aan doen. Rond 11.00 uur vertrekken we richting centrum van Marrakesh, waar we ongeveer een half uurtje later arriveren. We hebben gekozen voor een mixed parking met elektriciteit voor de camper en staan bijna onder de minaret (toren) van de Koutoubia moskee, die het symbool is voor deze stad. Als we geïnstalleerd zijn lopen we richting het centrum, waar het inmiddels al wat drukker wordt op het Place Djemaa El Fna(wat betekent: “verzamelplaats van de ter dood veroordeelden” op grond van de geschiedenis) dat tegenover de eerdergenoemde moskee ligt. Marrakesh is gesticht in 1062 als vestingstad van de Almoraviden en groeide uit tot hoofdstad en handelsstad. In de loop van de geschiedenis kende Marrakesh vele hoogte en dieptepunten en is inmiddels geen hoofdstad meer, maar wel 1 van de 4 zogenaamde koningssteden (naast Meknes, Fes en Rabat = huidige hoofdstad). Als we een tijdje hebben rondgelopen is het tijd voor de lunch en strijken we neer op een terrasje. Het is aangenaam als het zonnetje schijnt, maar als die wegpiept moeten de vesten weer even aan. We spreken met Martine en Thieu, die inmiddels Marrakesh al redelijk als hun broekzak kennen, om een aantal bezienswaardigheden te gaan bezoeken. We wandelen allereerst een stukje door de Medina en treffen daar de inmiddels bekende winkeltjes met kruiden, kleding, sieraden, lederwaren etc. We wandelen voorbij de (smalle) ingang van Restaurant “Dar Assalam”, die er schitterend uitziet. Martine gaat aan de beveiliger vragen of we eens binnen mogen kijken en jawel we zijn welkom. Een vriendelijke dame leidt ons rond door dit schitterende etablissement met alle pracht en praal van “1001 nacht”, dat dagelijks te bezoeken is voor dinershows e.d.. In 1956 is er een Hitchcock film opgenomen en daar zijn ze nog erg trots op (terecht!). We wandelen verder door allerlei straatjes, passeren de Kasba moskee (12e eeuw) en gaan richting de Saadietengraven, die tot de belangrijkste monumenten van de stad behoren. Sultan Moulay Ismail (we noemden hem al eerder) liet tussen 1590 en 1600 de zogenaamde necropolis (muur rond graven om van de buitenwereld af te schermen) aanleggen, om de dynastie van de Saadieten te laten vergeten. Pas in 1917 werden deze graven weer ontdekt en opengesteld voor het publiek. In totaal zijn 7 sultans en 62 leden van de sultans familie bijgezet in de mausolea. Na dit bezoek, dat zeer mooie plaatjes opleverde wandelen we verder richting Palais de la Bahia, dat gebouwd werd rond 1900. Het was het onderkomen van de grootvizier Bou Ahmed, die regent was voor de jonge sultan Abd El Aziz, en ook later ook het Franse bestuur (koloniale tijd). Het is een prachtig perceel met schitterende gebouwen en versieringen en blijkbaar zijn wij niet de enige bezoekers, want het krioelt er van de mensen. Het is dan ook een hele kunst om hier wat mooie plaatjes van te maken. Godelive en Ben maken vele foto’s en aan het eind van de middag vinden we het genoeg. We zoeken Thieu en Martine weer op en gaan “op huis aan”. Even tijd om wat op te warmen, wat bij te komen van de vele indrukken en dan weer de stad in om wat te eten. De mixed parking is ondertussen al aardig gevuld met campers en heel veel auto’s. Tegenover de Koutoubia moskee heeft Martine een aardig restaurantje opgesnord via google, nl. Café Kif Kif, waar we op het terras van de 2e verdieping kunnen zitten met uitzicht op de Moskee en het plein. We genieten van het uitzicht, de ambiance en het eten. Later wandelen we richting het Place Djemaa El Fna, waar het inmiddels een drukte van jewelste is van standhouders, marktkooplui, acrobaten, slangenbezweerders etc.etc. Ook zijn er inmiddels een heleboel marktrestaurantjes uit de grond gestampt, waar aan vele gasten een keur aan gerechten wordt geserveerd. Bijzonder om te zien en te ervaren. Na een tijdje rondlopen gaan we weer richting mixed parking om de dag van vandaag te laten bezinken. Ook tijd om alle foto’s te verzamelen en een verhaal in te tikken. Ja, reizen kost energie en tijd mensen haha.
Ounara – Marrakesh
Donderdag 30 november 2017: De gebeden van de Marokkanen en hun Koning zijn uitgekomen, want het heeft bijna de gehele nacht geregend en het regent nog steeds wanneer we wakker worden. We gaan vandaag verder richting Marrakesh, maar hoeven nu even geen servicing te doen wat lekker is met dit weer. Even wat brood halen bij een winkeltje net buiten de poort, betalen bij de receptie en klaar voor vertrek. Als we de poort uitrijden liggen er grote plassen op de weg en de lucht is grauw en grijs. De temperatuur ligt zo rond de 17 graden, wat ongeveer 10 graden kouder is dan enkele dagen tevoren in Agadir. Even iets warmer aangekleed en misschien is dat wel goed als voorbereiding op ons komende vertrek richting Nederland. Door de regendruppels en de ruitenwissers die heen en weer zwiepen is het lastig voor Ben om vandaag foto’s te maken, maar wat wat kunst en vliegwerk lukt het toch zo nu en dan. Godelive zit achter het stuur vandaag en laveert langs alle obstakels langs de weg en vooral in dorpen met markt is dat een klus waarbij je ogen tekort komt. Na een lange periode van droogte is er nu regen gevallen, maar blijkbaar zijn ze in Marokko daar ook niet geheel op berekend. Her en der zijn er modderstromen in het landschap en ook langs de huizen en de weg zijn er brede waterplassen. Zo zie je een Marokkaan met zijn fiets door het water worstelen, dan zie je weer een jongen keitjes in de waterplassen gooien. Ook de mensen op ezeltjes proberen zich tegen het natte weer te beschermen. Het landschap is soms uitgestrekt en bergen op de achtergrond en dan weer gecultiveerd met fruit boomgaarden, olijvenbomen en tuinbouwkassen. De route is prima, soms 4 dan weer 2 baans. Ook de bebouwing is weer enorm divers, want sommige nederzettingen zijn van simpele bouw met leem/stro afgewerkt en dan zie je weer luxe huizen in een ommuurde boomgaard of een dorp met huizen van diverse uitvoeringen, waarvan niet helder is of ze in aanbouw of in aftakeling zijn. Als we Marrakesh naderen gaan we nog even winkelen bij de Marjane (een Marokkaanse grote supermarkt keten). Dan rijden we richting Camping “Ourika Camp”, waar we ongeveer een half uurtje later aankomen. Onderweg zien we prestigieuze boulevards met fraaie lantaarnpalen en mooie gebouwen, want Marrakesh wil zich hier kennelijk goed op de kaart zetten. De camping is voor Marokkaanse begrippen schitterend, prachtig aangelegd met gras, bomen en bloeiende planten, een mooi (nog gevuld) zwembad, restaurant en terras en prima sanitaire voorzieningen. Een echte verademing na de soms simpele campings, maar gezien de tijd van het jaar niet echt druk bezet. Wij zullen hier 1 nacht blijven en dan verder richting centrum, zodat we daar gemakkelijk de bezienswaardigheden kunnen gaan bekijken.
Essaouira verkennen
Woensdag 29 november 2017: Vandaag geen reisdag, maar een excursie naar Essaouira. Deze stad werd gevestigd in 1760 en heeft een Medina (ommuurde binnenstad) die op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Daarnaast is Essaouira ook bekend als vissershaven en badplaats. We hebben afgesproken om rond 10.00 uur richting de bushalte te gaan, die net buiten de camping ligt. Als we op het punt staan te vertrekken, blijkt de camping eigenaar met zijn 4x4 terreinwagen net richting Essaouria te willen gaan en biedt ons aan met hem mee te rijden. Wij accepteren natuurlijk dit genereuze gebaar en stappen in. In de auto ontstaat een gesprek over de camping, het toeristisch aanbod en ons bezoek aan Marokko. Via de 4 baansweg bereiken we snel Essaouira en worden we netjes bij de haven afgezet. Als we terug willen kunnen we het beste de bus of een Grand Taxi (grote taxi) nemen vanaf het Gare Routière (Busstation), aldus de campingeigenaar. We ruiken de zeelucht en de visserijactiviteiten en lopen langs diverse visrestaurantjes, die bezig zijn de verse vis uit te stallen en klanten te werven voor de lunch. In de haven worden met kleine vissersbootjes en vele visserskotters vis in vele soorten en maten en in grote hoeveelheden aan land gebracht. Naarmate we dichterbij de feitelijke haven komen ervaren we de drukte van aan en afvoerende vistransporten, de verkoop van verse vis en de diverse toeristen die allemaal door elkaar krioelen. Het is een mirakel dat er geen ongelukken gebeuren, want vrachtauto’s, 3 wiel motorfietsen met laadbakje, handkarren en mensen persen zich langs elkaar over de smalle kade, die ook wordt gebruikt voor de diverse visuitstallingen. Aan de haven is ook een scheepswerf, waar hard gewerkt wordt aan diverse vissersschepen. ARBO en veiligheidseisen zijn blijkbaar niet of amper aanwezig in Marokko, want leuningen aan stellingen zijn nergens te bekennen en dat geldt ook voor oog- en oorbescherming. We komen ogen tekort, maar met onze fotocamera’s worden de nodige plaatjes gemaakt, zodat we altijd nog een keer kunnen terugblikken. Bij het verlaten van het haventerrein laat Godelive zich strikken door een schoenpoetser om de schoenen te laten poetsen. Voor 10 dirham (1 euro) gaat de man aan de slag en de schoenen kregen weer een nette aanblik. Ook Thieu laat zich verleiden om de schoenen te laten doen en ook die kunnen weer voor de dag komen. We wandelen verder richting de stad en het valt ons op, dat er op vele plaatsen panden in renovatie staan en ook her en der aan de bestrating wordt gewerkt. Via de stadspoort wandelen we de Medina binnen en bekijken de vele winkeltjes, waar de dames natuurlijk vele zaken van hun gading aantreffen. Na een tijdje komen we aan bij de stadsmuur, die overigens ook op diverse plekken in renovatie is, maar met een beetje “creatief” fotograferen kunnen we dat buiten beeld houden. Het uitzicht vanaf de stadsmuur over de rotsen voor de kust en de ruime blik op de Atlantische Oceaan is schitterend. Het wordt tijd voor de lunch, dus gaan we via diverse straatjes weer op zoek naar een leuk terrasje. Als dat gevonden is bestellen we en genieten we van de lunch en het mooie weer, terwijl diverse muzikanten en bedelaars ons af ten toe wat geld proberen te “ontfrutselen”. Als alles op is en de rekening betaald gaan we weer verder via de verschillende winkelstraten en straatjes. Het valt ons op dat er veel winkeltjes en werkplaatsjes zijn voor ambachten. Vrouwen hebben winkeltjes waarvan argan- en amandelolie wordt gemaakt met zeer ouderwetse molenstenen. Een zware klus lijkt ons, maar blijkbaar ook onderdeel van een stimuleringsproject voor werkgelegenheid voor vrouwen. Ook zijn er diverse artistieke mensen, die van oude metalen onderdelen voorwerpen maken, zoals motorfietsjes in miniatuur of een metalen ezel sculptuur. Nadat we al wat uren door Essouira aan het rondstruinen zijn vinden we het tijd worden om weer richting camping te gaan. We wandelen richting busstation en bekijken het busaanbod en de toch wel overvolle bussen. Na overleg besluit we maar een taxi te nemen en deze blijkt snel gevonden. Met een Mercedes Benz uit de jaren 70 worden we veilig afgeleverd op de camping. We gaan nog even naar het dorp om een brood te kopen, zodat we vanavond ook nog wat te knagen hebben. Daarna tijd om alles even op ons te laten inwerken en bespreken de plannen voor morgen, wanneer we weer verder trekken richting Marrakesh. Er wordt regen voorspeld in Marokko voor de komende dagen, dus even afwachten wat dit betekent voor onze Marrakesh excursie. Tot nu toe hebben we in Marokko nog geen spat regen gehad en dat was ook te zien in de voorbije periode met alle droge rivierbeddingen. Marokko wacht blijkbaar op regen en wij…….nou niet echt haha.
Agadir – Ounara
Dinsdag 28 november 2017: Vanochtend loopt het wekkertje weer om 7.30 uur af, want er staat een reisdag op het programma. Even de katten voorzien van water en korrels en dan zelf aan de slag met de dagelijkse rituelen. Godelive slaapt nog, dus gauw even porren. Na het ontbijt gaan we aan de slag met de laatste inpak en service klussen. Rond de klok van 9.30 uur zijn we klaar voor vertrek. Bij de poort nog even het betaalbewijs laten zien, dat we gisteravond al hebben opgehaald. Thieu en Martine staan al buiten de poort, want die moesten nog even brandstof tanken. Op weg richting Essaouira via de N1 die een groot deel vlak langs de kust loopt. Wij kijken uit over de haven van Agadir, die weliswaar grotendeels afgestemd is op de visserij, maar ook wat handelsschepen en marineschepen huisvest. Het eerste stuk van de weg is nieuw aangelegd en rijdt dus prima. Onderweg wordt er aan de weg gewerkt en gaan we van nieuw naar oud en in aanleg. De kustlijn is ook bergachtig en de route heeft nogal wat rotondes en bochten. Er rijden ook wel zwaar beladen voertuigen die soms met moeite vooruit komen. Passeren is vaak lastig en als het verkeer het toelaat blijkt de breedte van de weg ook om stuurmanskunst te vragen. Godelive zit vandaag op de bijrijdersstoel voor het maken van de nodige foto’s. We passeren wat kleinere dorpen, maar het grootste deel van de route is dunbevolkt gebied. We zien ook weer kuddes met geiten en voor we het beseffen zitten er weer diverse beesten in arganbomen. Gelukkig weet Godelive de nodige plaatjes te schieten als Ben even kan stoppen met de camper. Een stuk verder op de route hebben diverse verkopers van arganolie zich opgesteld langs de weg en proberen kopers te lokken, soms een vriendelijke lach en een fles in de lucht stekend, maar er is er ook eentje die gewoon midden op straat gaat staan en zich bijna onderste boven laat rijden (domkop). De route is inmiddels wat meer het binnenland ingegaan en we moeten zo’n 10 kilometer gaan klimmen met veel haarspeld bochten. Er rijdt een trage vrachtauto voor de camper van Thieu en Martine, dus dat wordt geduld betrachten. De rij auto’s achter ons groeit en een enkele Marokkaan waagt het soms toch een inhaalmanoeuvre te starten. Het gaat gelukkig allemaal goed, maar wij kiezen nog steeds voor de veilige modus. Als we eindelijk bovenop de berg zijn dient zich natuurlijk een afdaling aan met deze haarspeldbochten en de trage vrachtauto blijft het grootste deel van de rit traag. Na een tijdje komt er een stuk rechte weg en wij nemen beiden de kans waar om te passeren. We passeren ook een dorp met bananenplantages en natuurlijk komen we daarna langs een kraampje met bananen te koop. Bij Essaouira nemen we de route richting Ounara, waar onze geplande camping Les Oliviers ligt. Rond 14.00 uur komen we daar aan, plekje zoeken, installeren en registreren. Tijd voor de lunch en de koffie, want die hebben we wel verdiend. We hebben weer WIFI op de camping, dus kunnen we weer wat zaken bijlezen/bijwerken. We genieten nog wat van het zonnetje, maar de wind steekt op en we draaien dan de luifel maar in voordat we schade krijgen. Morgen willen we Essaouira gaan bezoeken.
Agadir verkennen
Vrijdag 24 november 2017: Vandaag hebben we een zogenaamde “rustdag”, maar de dames hebben allerlei plannen om zaken te regelen zoals wassen en poetsen. Er is op deze camping geen wasmachine, maar volgens Martine is er in de nabijheid een wasserij service. De waszakken worden verzameld en de dames gaan met de fiets op pad. Na een tijdje komen ze terug en kunnen ze mededelen, dat de was vanavond om 18.00 uur gewassen, gedroogd en gestreken opgehaald kan worden. Ondertussen hebben ze ook een bezoekje gebracht aan een buurtmarkt met groenten en fruit en wat vers fruit meegebracht. Ook een bezoekje gebracht aan de bakker en wat verse stokbrood en wat voor bij de koffie meegebracht. De mannen hebben tijdens de afwezigheid van de vrouwen wat klusjes in en om de camper gedaan, dus alles is weer in balans. Op de camping staan een heleboel overwinteraars (met name Fransen), die vanaf november/december tot maart op deze camping komen staan om het Noord Europese winterweer te ontvluchten. We zien dat er een heleboel lui vaker komen, want er ontstaat al snel “buurtgedrag”. Na de lunch wil Thieu op verzoek van Martine wat verse macron koeken gaan halen op de grote soukh. Het blijkt wel zo’n 5 kilometer fietsen enkele, maar voor wat lekkers moet je wat over hebben. Ben besluit met Thieu mee te rijden. De weg gaat langs goed geasfalteerde wegen met redelijk wat verkeersaanbod. Het grootste deel van het traject liggen er stroken voor fietsers, maar het blijft opletten want Marokkanen stoppen overal waar ze moeten zijn. Aangekomen bij de parkeerplaats van de grote soukh komt er gelijk een mannetje op ons af, die op de fietsen wil passen. Voor 5 dirham ( 0,50 euro) past hij op de 2 fietsen en wij lopen ondertussen richting soukh. Het blijkt een grote ommuurde markt, die tevens nagenoeg overdekt is. De stalletjes zijn permanent en kooplui bieden hier van alles aan. Omdat het vandaag vrijdag is (voor moslims gebedsdag) zijn een aantal stalletjes gesloten, maar desalniettemin is er voldoende bedrijvigheid. De stand met macron koekjes is snel gevonden, koekjes kopen en betalen en dan nog even een klein rondje maken. We zoeken de fietsen weer op en jawel hoor de bewaker heeft ervoor gezorgd dat ze er nog staan (haha). Terug naar de camping voor koffie met macron koeken. Aan het einde van de middag worden de fietsen weer “van stal gehaald” om de was op te halen. Thieu en Ben gaan op pad en komen weldra bij de wasserij, waar diverse mensen druk bezig zijn met strijken. De jongedame neemt de ontvangstbewijzen aan en tovert in no time de tassen met wasgoed tevoorschijn. Terug naar de camping, waar de vrouwen de keurig gewassen en ingepakte kleding in ontvangst nemen. Da’s nou wassen op een rustdag!!!! ’s Avonds gaan we uit eten, naar een Italiaans restaurant in de stad. Martine en Thieu hebben hier al vaker gegeten en het is een goeie tent. We gaan op de fiets en komen weldra op de plaats van bestemming. We worden vriendelijk ontvangen door de obers, die in keurig tenue gekleed zijn. We krijgen de kaart en Godelive en Ben gaan voor een Italiaans gerecht. Er zijn ook alcoholische dranken verkrijgbaar, zoals bier en wijn en dus maken we daar gebruik van. Het is een prima restaurant met fijne gerechten, goede bediening en behoorlijk wat aanloop van klanten. We genieten van dit alles en het aangename avondweer.
Zaterdag 25 november 2017: Vandaag hebben we in feite 2 zaken op het programma staan, nl. in de ochtend boodschappen doen bij de Carrefour en ’s middags willen we naar het strand, want we zijn per slot van rekening niet voor niets in een grote badplaats met temperaturen van rond de 30 graden overdag. Na de gebruikelijke ochtend rituelen gaan we met de fiets richting Carrefour tezamen met Thieu en Martine op de fiets. We zullen onze kooplust wat moeten temperen, want we zijn per slot van rekening met de fiets. Het winkelaanbod is ruimschoots, maar het is geen mega supermarkt zoals in Frankrijk. We vinden wat we nodig hebben en proberen alles in de fietstassen te krijgen. Zowaar het lukt en we bereiken heelhuids de camping. Even lunchen en dan strandspulletjes bij elkaar zoeken en inpakken. Het strand is op loopafstand van de camping, dus geen problemen. Na de lunch vertrekken we (Godelive en Ben) naar het strand en het is er, ondanks het schitterende weer niet echt druk. Op het water zijn er enkele mensen met een waterscooter aan het stoeien en her en der zitten er stelletjes. De toeristen zitten in zwemkleding en de moslims zitten of wandelen in volledige kleding. De politie surveilleert met quads op het strand en knikt vriendelijk als je hen aankijkt. Er komen ook wat verkopers met sieraden of thee langs, maar we zeggen vriendelijk “non, merci” (nee, bedankt). Als we een paar uurtjes hebben liggen “bakken” gaan we weer richting camping voor een lekker drankje en het avondeten. We kunnen voor het avondeten gewoon buiten blijven zitten zonder dat het kil of vochtig wordt. Voor het einde van november een buitengewone ervaring en dus smaakt het eten nog beter, haha.
Zondag 26 november 2017: Als we opstaan een bijna zomers temperatuurtje, dus direct met zomerse kledij naar buiten. Lekker ontbijten buiten en de katten genieten eveneens met volle teugen. Deze keer eens geen vervelende “wilde” indringers, alhoewel zo nu en dan er wel een kat los loopt. Er zijn wel behoorlijk wat honden van de overwinteraars, maar die geven geen overlast. Na de koffie gaan we met zijn allen richting de grote soukh op de fiets. Martine lijdt ons via een toeristische route naar onze bestemming en het blijkt daar een drukte van jewelste. Alle kramen en uitstallingen zijn open en je kunt als het ware over de koppen lopen. We komen als eerste aan bij de “afdeling” groenten en fruit, waar alle soorten in ruime mate aangeboden worden. Soms ook wel zaken, waarbij wij onze wenkbrauwen fronzen en de vraag wat dit is niet altijd een helder antwoord oplevert. Deze soukh is giga en heeft vele gangen en afdelingen, zodat we ogen tekort komen. Het moet gezegd: er zijn echt prachtige zaken te koop, maar dit moet je wel zijn in de Arabische context, want kleding, interieur en huishoudelijke artikelen passen niet (altijd) in onze Europese smaak en stijl. De dames vergapen zich aan allerlei zaken en er wordt wederom gekeurd en soms gekocht. We slenteren gang in en uit en zo rond de klok van 14.00 uur is het tijd voor een lunchpauze. Er is een leuk tentje in de soukh met koffie en een gevarieerde kaart, waar we een keuze uit maken. De doorloop snelheid van bestellen tot afleveren is duidelijk Marokkaans, maar gelukkig hebben we vakantie. Terwijl we daar zitten komen er tal van “aandachttrekkers” langs, zoals muzikanten, bedelaars en verkopers van spulletjes. Zo nu en dan strijken we over ons hart, maar meestal zeggen we vriendelijk “non, merci”. De warme lunch wordt weldra geserveerd en smaakt prima en als alles is opgesoupeerd gaan we weer richting camping. Ook deze keer wordt er weer een alternatieve route gereden en zien we dus weer een ander stukje van Agadir. Na het avondeten gaat Ben weer aan de gang met zijn verhaal voor de reisblog. Martine heeft wat assistentie geleverd met de gsm en de Maroc Telecom kaart, zodat nu eindelijk de verhalen en foto’s wat sneller op het web kunnen. Da’s weer een zorg minder en kost wat minder tijd.
Maandag 27 november 2017: Na hert ontbijt willen we nog even wat brood en fruit gaan halen. Martine en Thieu hebben ook een boodschappenlijstje en Ben wil met hen mee op de fiets. Godelive gaat aan de afwas en zal op de “veestapel” passen. Thieu en Martine fietsen richting een buurtmarkt, waar fruit, groenten,vis en vlees verkocht wordt. Leuke markt met goed aanbod en Ben koopt appels, mandarijnen, meloen en bananen. We wandelen ook nog even langs wat kleine winkeltjes van ambachtslieden met kruiden, sieraden, lederwaren en kleding. Het aanbod ziet er goed uit, maar de ambiance is wat triest, omdat diverse zaken gesloten zijn en er weinig publiek is. Daarna fietsen we verder naar de UNI-PRIX, een winkel van de overheid waar eigenlijk een soort “standaardprijs” gehanteerd wordt voor allerlei zaken. Deze winkel doet mij (Ben) een beetje denken aan een soort HEMA met wat uitgebreider levensmiddelen assortiment. We snuffelen wat rond en kopen wat kleinigheden, afrekenen en terug naar de camping. Onderweg stopt Ben nog even bij een verse bakker voor een stokbrood. Terug aangekomen op de camping is het tijd voor de lunch en Godelive heeft echt wat gemist met de UNI-PRIX. Na de lunch gaan Godelive en Ben een fietstocht maken langs de boulevard en zien de diverse moderne hotels en stranden. Ook zijn er diverse vestigingen van ketens, zoals McDonalds, de KFC en dergelijke. Het is niet top druk, maar op de stranden, de terrassen en bij de hotels is er een aardige bedrijvigheid. We maken diverse plaatjes tijdens onze fietstocht en Godelive wil toch graag even langs de UNI-PRIX. Na een pitstop bij McDonalds voor een milkshake gaan we richting UNI-PRIX. Het blijkt geen verkeerde keuze, want Godelive ziet diverse dingen, die ze graag wil kopen. Nadat we de Marokkaanse economie weer voldoende hebben gestimuleerd fietsen we weer “huiswaarts”. Tijd voor een drankje, het avondeten en voorbereidingen treffen voor ons vertrek morgen richting Essaouira.